Co wpływa na wartość diamentów?

Diamenty od wieków są symbolem luksusu i elegancji. Jako inwestycja, diamenty oferują unikalne korzyści, ale ich wartość może być trudna do oceny dla niewtajemniczonych. Wartość diamentów zależy od wielu czynników, które eksperci gemmologiczni oceniają, stosując znane standardy. Poniżej przyjrzymy się, co dokładnie wpływa na wartość diamentów, z uwzględnieniem najważniejszych parametrów takich jak szlif, barwa, inkluzja i czystość.

Czym jest zasada 4C?

Kwestia stworzenia jednolitego systemu oceny kamieni została podjęta przez Roberta M. Shipleya, założyciela Gemological Institut of America (GIA), najstarszej instytucji zajmującej się certyfikacją diamentów.

Idea, której początki sięgają lat 40. XX wieku, była prosta, lecz rewolucyjna. Przez kolejne dziesięciolecia była rozwijana i doskonalona przez następcę Shipleya, Richarda T. Liddcoata oraz jego zespół.

Liddcoat wprowadził między innymi skalę kolorów od D (bezbarwne) do Z (żółtawe). Opracował także metody, które stosowane były do dokładnej i jednolitej klasyfikacji koloru diamentu, uwzględniające takie czynniki jak rodzaj oświetlenia i tło, na którym diament powinien być oceniany, a także określony sposób trzymania i oglądania diamentu.

Precyzyjna klasyfikacja kamieni stała się możliwa także dzięki kolejnej innowacji wprowadzonej przez Liddcoata – użyciu mikroskopu do oceny inkluzji. To właśnie mikroskop stał się narzędziem, dzięki któremu absolwenci kursów GIA mogli dokładnie opisywać inkluzje i skazy we wszystkich diamentach, dla których sporządzany jest raport oceny GIA.

Przy opracowywaniu skali do oceny szlifu diamentu, Liddcoat korzystał z wiedzy belgijskiego matematyka i szlifierza diamentów Marcela Tolkovsky’ego. To dzięki niemu zostały określone idealne proporcje okrągłego diamentu o szlifie brylantowym, który stanowi jeden z elementów oceny 4C. Określenie 4C pochodzi od angielskich słów opisujących parametry diamentów: carat (ct) – masa, color – barwa, clarity – czystość, cut — szlif.

Masa (carat)

Masa diamentów jest wyrażana w karatach metrycznych, gdzie jeden karat (1 ct) odpowiada 0,2 gramowi.

Nazwa „karat” najprawdopodobniej pochodzi od drzewa karobu, znanego również jako drzewo szarańczyn. Ziarna szarańczynu mają stałą masę około 0,2 grama, dlatego już w starożytności na Bliskim Wschodzie używano ich do ważenia kamieni szlachetnych.

Masa diamentu zależy od jego średnicy i wysokości. Zakładając prawidłowe wartości, diament w szlifie brylantowym o średnicy 2,5 mm i wysokości 1,5 mm waży 0,05 ct. Diament o masie 0,50 ct powinien mieć średnicę około 5 mm i wysokość 3,1 mm. Średnica 6,5 mm i wysokość 3,9 mm wskazuje na masę brylantu równą 1,00 ct. Zależność między wysokością, średnicą a masą kamienia zmienia się w zależności od rodzaju szlifu diamentu.

Grubość rondysty kamienia również wpływa na masę szlifowanych diamentów. Dwa kamienie o tej samej średnicy i wysokości, ale różnej grubości rondysty, mogą mieć różną masę.

Szlif (cut)

Szlif jest niezwykle istotnym elementem. Podczas oceny szlifu analizowane są szczegółowo proporcje kamienia oraz wykończenie szlifu, w tym błędy symetrii i polerowania.

Prawidłowy szlif wpływa na brylancję diamentu. Brylant powstaje dzięki całkowitemu wewnętrznemu odbiciu i rozszczepieniu promieni świetlnych, a także odbiciu światła od zewnętrznych powierzchni faset. Ponieważ szlif jest jedyną cechą diamentu zależną od człowieka, ważne jest, aby szlifierz wykonał swoją pracę jak najlepiej. Niewłaściwe proporcje lub symetria szlifu prowadzą do nieprawidłowego załamania światła i słabej brylancji kamienia.

Przy ocenie wykończenia i proporcji szlifu stosuje się następujące oceny:

• Doskonała (excellent)
• Bardzo dobra (very good)
• Dobra (good)
• Zadowalająca (fair)
• Słaba (poor)

Im wyższa ocena, tym lepsza jakość szlifu i większy blask diamentu.

Diamenty są szlifowane w wielu różnych kształtach, w zależności od kształtu surowego kamienia, a czasem i inwencji szlifierza. Najpopularniejszym kształtem szlifowanych diamentów jest brylant, uważany przez wielu za arcydzieło sztuki szlifierskiej.

Czystość (clarity)

Kolejnym istotnym czynnikiem wpływającym na wartość i urodę kamienia jest jego czystość. Diamenty mogą mieć zarówno wewnętrzne cechy zwane inkluzjami, jak i zewnętrzne znamiona zwane skazami. Klasyfikacja czystości diamentu zależy nie tylko od obecności tych cech, ale także od ich rozmieszczenia, wielkości, ilości, łatwości dostrzegania oraz ich wpływu na brylancję. Skala oceny czystości przedstawia się następująco:

• FL – Flawless – diament absolutnie czysty. Kamień, który pod powiększeniem 10-krotnym nie wykazuje żadnych cech wewnętrznych ani zewnętrznych.
• IF – Internally Flawless – czysty wewnętrznie. Oznaczany również jako LC lub LR. Kamień, który pod powiększeniem 10-krotnym nie posiada cech wewnętrznych, ale może mieć cechy zewnętrzne.
• VVS – Very Very Small Inclusions – bardzo, bardzo małe inkluzje, widoczne pod powiększeniem 10-krotnym, ale nie w tafli. Klasyfikacja obejmuje VVS1 i VVS2, gdzie VVS1 jest wyższej czystości niż VVS2.
• VS – Very Small Inclusions – bardzo małe inkluzje, widoczne pod powiększeniem 10-krotnym w tafli i w podstawie. Podział na VS1 i VS2, gdzie VS1 jest wyższej czystości niż VS2.
• SI – Small Inclusions – małe inkluzje, większe inkluzje widoczne pod powiększeniem 10-krotnym, ale niewidoczne gołym okiem. Klasyfikacja obejmuje SI1 i SI2, gdzie SI1 jest wyższej czystości niż SI2.
• I1 – Inclusions gr. 1 – inkluzje wyraźnie widoczne gołym okiem, ale trudne do rozpoznania. Oznaczany także jako P1 – 1st Pique.
• I2 – Inclusions gr. 2 – większe inkluzje widoczne gołym okiem, możliwe do rozpoznania. Oznaczany także jako P2 – 2st Pique.
• I3 – Inclusions gr. 3 – inkluzje widoczne gołym okiem, zajmujące ponad 50% powierzchni kamienia. Oznaczany także jako P3 – 3st Pique.

Barwa (colour)

Następnym czynnikiem wpływającym na piękno oraz wartość diamentu jest jego barwa. Niewielkie odchylenia barwy, często trudne do zauważenia przy pierwszym spojrzeniu, wpływają nie tylko na estetykę diamentu, ale także na jego blask. Według klasyfikacji opracowanej przez instytut GIA skala barwy w przypadku diamentów bezbarwnych mieści się między literami D a Z. Diamenty o barwie D mają najlepszą jakość barwy, określaną jako najczystsza biel+. Kamienie te są niezwykle rzadkie, co znacząco wpływa na ich cenę.

Wartość diamentu spada wraz ze zwiększającym się odcieniem żółci. Na rynku funkcjonuje kilka systemów klasyfikacji barwy diamentów bezbarwnych. Można również spotkać diamenty w barwach fantazyjnych, takich jak niebieski, różowy czy czerwony. Ze względu na swoją rzadkość, ceny diamentów fantazyjnych są bardzo zróżnicowane.

Jak wybrać odpowiedni diament?

Przed dokonaniem zakupu konkretnego kamienia warto dokładnie przemyśleć swoją decyzję i przeanalizować historyczne stopy zwrotu dla kamieni o określonych parametrach. Analizując historyczne wzrosty cen, można zauważyć, że kamienie o stosunkowo dużej masie i doskonałych parametrach zapewniają bardzo wysokie stopy zwrotu. Takie kamienie są rzadkie, co powoduje ich wysoką wycenę. Inwestycja w taki kamień nie jest jednak dostępna dla każdego – wymaga znaczących środków finansowych oraz cierpliwości. Wycofanie się z takiej inwestycji może być trudne, ponieważ znalezienie kupca na rzadki i kosztowny kamień jest o wiele trudniejsze niż na mniejszy kamień o nieco niższych parametrach, który jest istotnie tańszy. Dlatego podejmując decyzję inwestycyjną, warto wziąć pod uwagę kwestię płynności i skorzystać z usług specjalistów w House of Diamond.

Podsumowując, wartość diamentów jest determinowana przez wiele czynników, takich jak szlif, barwa, czystość i masa. Każdy z tych parametrów wpływa na ogólną wartość diamentu i jego atrakcyjność na rynku. Bez względu na wybór, najważniejsze jest posiadanie certyfikatu od uznanego laboratorium gemmologicznego, aby mieć pewność co do jakości i wartości inwestycji.